Egzamadan korunmak için parfüme bile dikkat edin
Egzamadan korunmak için parfüme bile dikkat edin
Alerjik bünyelerde görülen egzama bazen bebekken ortaya çıkıyor. Uzmanlar özellikle yaz aylarında parfüm kullanımına dikkat edilmesi gerektiği konusunda uyarıyor
Prof. Dr. Orhan Baransu Dermatoloji Uzmanı
Derinin alerjik bir reaksiyon şekli olan egzama, deri üzerinde kızarık alanlarla ortaya çıkıyor. Bu kızarıklıklar kaşınıyor, su topluyor, iyileşirken de kuruyup ve kepekleniyor. Bazı egzamalar su toplamaz, doğrudan kuru ve kepekli plaklar oluşuyor. Bu tür egzamaya kuru egzama deniliyor.
Egzama alerjik bünyeye sahip kişilerde görülüyor. Alerjik bünyenin olması alerjik hastalıkların oluşması için şart olmakla birlikte alerjik bünyeye sahip bir insanda hayat boyu hiçbir alerjik hastalık ortaya çıkmayabiliyor veya yaşamın herhangi bir döneminde görülebiliyor. Bu eğilime atopi adı veriliyor ve bu atopinin sınırları içinde astım ve saman nezlesi de yer alıyor. Bu hastalıklar tek başlarında ortaya çıkabilecekleri gibi ikili ya da üçlü olarak da görülebiliyor.
Engellenemeyecek bir etken sanayileşme. Kır yaşamından, sanayileşmiş toplum yaşamına geçtikçe alerji artıyor. Bu durumun kükürt dioksit düzeyi ile ilgisini kuran çalışmalar olduğu gibi, kır yaşamında anne karnında, bebeklik ve çocuklukta azar azar çok sayıda alerjen maddeyle temas edilmesi sonucu direnç gelişebileceği de tartışılıyor.
CİLT TİPİNE DİKKAT
Alerjik bünyeli kişilerin bazı ortak özellikleri bulunuyor. Derileri kurumaya eğilimli ve nemlendiricilerin deride tutulmaları da güç oluyor. Bunun nedeni nem tutucu karakteri sağlayan bazı proteinlerin yapısındaki bozukluklar. Yüz derisi söz konusu olduğunda bu durum karışıklık yaratıyor. Örneğin yağlı cildi olan bir kişi yanlışlıkla kuru sınıfına sokulabiliyor. Hatta genelde kozmetik dünyasınca bu ciltler karma olarak nitelendiriliyor ve bu durum çoğu kez yanlış uygulamalara yol açıyor. Oysa durum çok basit. Atopik kuru cildi olan kişinin cilt kuruluğu su tutma yeteneği eksikliğinden kaynaklanırken, başka bir sisteme ait olan yağlanma ise o kişide fazla olabiliyor. Sulu/kuru ve yağlı/yağsız olarak tanımlanabilecek iki ayrı özellik yanlışlıkla aynı potada değerlendirilebiliyor.
Egzama iki ana grupta inceleniyor: Atopik Egzama ve Kontakt Egzama
Atopik Egzama (Bünyesel Egzama): Bebeklik ve çocukluk çağlarında ortaya çıkan egzamalar ailede büyük endişe yaratıyor. Yaş ilerledikçe ortaya çıkan durumlarda hasta doktor ilişkisi daha sağlıklı olduğundan tedaviye uyum daha kolay oluyor ve endişe hali azalıyor. Hastalar ve hasta yakınlarının bilmesi gereken noktalar bulunuyor. Örneğin egzama tedavisinde ana ilaç grubu kortizon ve türevleri. Bu isimler ise toplumumuzda genelde paniğe yol açıyor. Yan etkiler abartılıp, çevreden duyumlar kuşkulara yol açabiliyor. Oysa yutularak ve iğne ile kortizon kullanımlarının şartları, dozu ve süreleri dikkate alınırsa ve gereksiz kullanımdan kaçınılırsa yan etkiler en aza indirilerek hastanın rahatlaması sağlanıyor. Tabii ki bu tedavi hekim kontrolünde yapılmalı. Alerjik bünyesi olduğu bilinen ebeveyn söz konusu olduğunda anne adayının gebelik süresince inek sütü, yumurta ve balıktan uzak beslenmesinin çocukta alerjik reaksiyonları büyük ölçüde önlediğine dair çalışmalar var.
Kontakt Egzama (Temas Egzaması): Dıştan deriye temas eden alerji yapıcı bir maddenin deride oluşturduğu egzama türü. Nedenleri çok çeşitli olduğu için saptanabilmesi her zaman olası değil. Klinik görünümüne göre tanı konuluyor, hastadan alınan bilgiye göre olasılıkların saptanması önemli. Bazı temas egzamalarında gün ışığının etkisi gerekli. Buna fotokontakt egzama denir. Bunların arasında en sık rastlanılanlar parfümler ve bitki özsuları. Bu nedenle alerjik bünyeye sahip kişilerin özellikle yaz aylarında bu maddelerle temastan kaçınması gerekebiliyor.
